BS. Thân Trọng Thạch – BS. Lê Thái Thanh Khuê
Nội soi buồng tử cung chẩn đoán là gì?
Nội soi buồng tử cung chẩn đoán (Office Hysteroscopy) là một thủ thuật, cho phép quan sát được buồng tử cung của người phụ nữ. Những bất thường ở lòng tử cung có thể sẽ ảnh hưởng đến kết quả hỗ trợ sinh sản. Nội soi buồng tử cung có vai trò rất lớn trong việc chẩn đoán các bất thường ở lòng tử cung. Nó không chỉ giúp cho việc chẩn đoán mà còn trong điều trị quan sát bệnh lý một cách trực tiếp. Từ đó có thể xử lý các tổn thương một cách tốt nhất, đặc biệt ở những bệnh nhân đã thất bại nhiều lần bởi kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Những trường hợp này sẽ được tiến hành kiểm tra buồng tử cung bằng máy soi tốt hơn so với siêu âm và chụp X-quang tử cung vòi trứng (Hysterosalpingography – HSG). Như vậy nó là một phương pháp điều trị hay một kỹ thuật hỗ trợ sinh sản trong thời đại kỹ thuật công nghệ phát triển này.
Hình 1 Thủ thuật nội soi buồng tử cung (Nguồn)
Những ai cần thực hiện nội soi buồng tử cung chẩn đoán?
Để đánh giá các bất thường của tử cung, bệnh nhân có thể được thực hiện một số phương pháp chẩn đoán như: Siêu âm ngả âm đạo, siêu âm bơm nước vào lòng tử cung, chụp tử cung – vòi trứng và một phương pháp ưu việt hơn là nội soi buồng tử cung. Trên những phụ nữ hiếm muộn không có triệu chứng, tỷ lệ phát hiện polyp nội mạc tử cung là 6%, u xơ tử cung dưới niêm là 1%, dính buồng tử cung là 2% và vách ngăn tử cung là 2%. Tổng cộng các bất thường trong lòng tử cung là 11%. Đối với những trường hợp đã từng thất bại hỗ trợ sinh sản thì tỉ lệ bất thường lòng tử cung dao động từ 30 – 45%.
Nội soi buồng tử cung có thể cân nhắc trong các trường hợp như:
- Người có bất thường hay nghi ngờ bất thường trên siêu âm hoặc trên chụp buồng tử cung – vòi trứng.
- Bệnh nhân có tiền sử thất bại hỗ trợ sinh sản nhiều chu kỳ
- Trường hợp vô sinh ở nữ chưa rõ nguyên nhân thời gian dài.
- Bệnh nhân có xuất huyết tử cung bất thường.
- Trường hợp người bệnh có tiền sử sảy thai liên tiếp.
Có nhiều bằng chứng, nói lên tính hiệu quả của nội soi buồng tử cung trong hỗ trợ sinh sản. Nó không chỉ đơn thuần giải quyết vấn đề tại chỗ của lòng tử cung mà còn hỗ trợ cho sinh sản, giúp gia tăng tỉ lệ đậu thai và tỉ lệ trẻ sinh sống. Về nguyên nhân của thất bại làm tổ nhiều lần, có thể do phôi, do khả năng tiếp nhận của nội mạc tử cung hay do tử cung. Nếu sau khi loại trừ các yếu tố từ tử cung, nội mạc tử cung thuận lợi, phôi tốt mà vẫn không đậu thai thì được xem như thất bại làm tổ chưa rõ nguyên nhân. Các bằng chứng gần đây cho thấy, nội soi buồng tử cung trên những phụ nữ thất bại làm tổ nhiều lần giúp làm tăng tỉ lệ phôi làm tổ và tỉ lệ mang thai lâm sàng.
Quy trình nội soi buồng tử cung được thực hiện như thế nào?
Người bệnh có thể được yêu cầu tạm nhịn vài giờ trước thủ thuật (nếu có gây mê), thủ thuật có thể được thực hiện bằng gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê tại chỗ. Đầu tiên, người bệnh sẽ được nằm ở tư thế giống như khám phụ khoa. Mỏ vịt được đưa vào âm đạo để quan sát cổ tử cung. Sau đó, ống soi tử cung sẽ được đưa vào buồng tử cung để quan sát tổn thương. Khi xác định có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, ví dụ như polyp, u xơ, hoặc dính trong tử cung…, các dụng cụ chuyên biệt có thể được đưa vào để loại bỏ các bất thường này. Tuy vậy, một số ít trường hợp cần đến can thiệp lần 2 hoặc cần những can thiệp chuyên sâu hơn có thể sẽ được thực hiện tại phòng mổ với gây mê toàn thân để loại bỏ hoàn toàn tổn thương.
Hình 2 Các bước thực hiện nội soi buồng tử cung (Nguồn)
Chăm sóc sau thủ thuật
Sau khi hoàn thành thủ thuật, người bệnh sẽ được nghỉ ngơi một vài giờ tại phòng chăm sóc sau thủ thuật và nếu tình trạng ổn, bạn có thể về nhà. Trong một hai ngày đầu sau thủ thuật, người bệnh có thể ra huyết rỉ rả kèm đau bụng dưới nhẹ, đây là các triệu chứng thường gặp. Người bệnh có thể tắm rửa ngay sau thủ thuật, nhưng nên hạn chế giao hợp và thụt rửa âm đạo trong vòng một tuần.
Biến chứng sau thủ thuật
Các biến chứng nghiêm trọng sau khi nội soi buồng tử cung chẩn đoán là rất hiếm. Một biến chứng khi có can thiệp từ thủ thuật này là thủng tử cung. Nếu xảy ra, thủ thuật sẽ dừng lại và chỉ định nội soi ổ bụng có thể được thực hiện nhằm kiểm tra vị trí tổn thương. Trong hầu hết trường hợp, chảy máu tại vị trí thủng rất ít và thông thường sẽ lành lại mà ít gặp vấn đề gì. Thủng tử cung có thể dẫn đến tổn thương các cơ quan lân cận bao gồm ruột, bàng quang, niệu quản và mạch máu. Tổn thương các cơ quan này có thể cần phải nhập viện và phẫu thuật bổ sung để điều trị vết thương.
Bên cạnh đó, một biến chứng khác cũng hiếm gặp là quá tải tuần hoàn. Khi thực hiện thủ thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng dung dịch để làm căng giãn buồng tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quan sát tổn thương. Một số dung dịch này có thể hấp thụ vào các mạch máu và gây quá tải dịch. Do vậy, thời gian và lượng dịch hấp thu được theo dõi cẩn thận để tránh biến chứng này.
Tóm lại,
Nội soi buồng tử cung giúp cho việc chẩn đoán và điều trị một số bệnh của phụ khoa như polyp nội mạc tử cung, u xơ dưới niêm, dính lòng tử cung… Đây là một phương tiện và là kỹ thuật quan trọng trong lĩnh vực điều trị vô sinh và hỗ trợ sinh sản, đặc biệt thủ thuật này có giá trị cao trên những bệnh nhân thất bại chuyển phôi nhiều lần. Chúc các cặp đôi sớm gặp được con yêu của mình nhé!