BS. Thân Trọng Thạch – BS. Lê Thái Thanh Khuê
Trữ noãn là gì?
Xã hội hiện đại, phụ nữ có xu hướng lập gia đình muộn hơn để tập trung phát triển bản thân, sự nghiệp, học vấn, … Tuy nhiên, khả năng sinh sản của phụ nữ tỉ lệ nghịch với tuổi của họ vì vậy việc trì hoãn sinh con làm tăng nguy cơ vô sinh ở phụ nữ lớn tuổi. Phương pháp đông lạnh noãn được sử dụng để bảo tồn khả năng sinh sản bằng cách đông lạnh noãn trưởng thành cho phép phụ nữ trì hoãn việc có con mà không lo lắng về những tác động của tuổi tác lên khả năng sinh sản của họ. Kỹ thuật đông lạnh noãn giúp phụ nữ linh động hơn trong việc quyết định thời gian thực hiện IVF và có con của mình mà không cần có đối tác, họ chỉ cần tìm kiếm nguồn tinh trùng từ ngân hàng tinh trùng. Kiến thức về kỹ thuật này nên được phổ biến trong kiến thức sinh sản ở những người trẻ, hiểu được rủi ro cũng như lợi ích của việc đông lạnh noãn sẽ giúp cho phụ nữ trẻ tuổi chưa có kế hoạch cụ thể về lập gia đình, sinh con có thêm sự lựa chọn để bảo tồn khả năng sinh sản của mình.
Em bé đầu tiên sinh ra từ noãn trữ đông được báo cáo vào năm 1986. Trữ noãn là việc bảo quản noãn ở nhiệt độ của nitơ lỏng -196 độ C nhằm giúp noãn được bảo toàn chất lượng tốt nhất có thể trong quá trình người mẹ chuẩn bị sức khỏe hoặc các vấn đề khác cho việc thụ tinh trong ống nghiệm. Hiện tại, kỹ thuật trữ noãn ngày càng được cải thiện, tỉ lệ noãn sống sau rã đông và vẫn giữ nguyên chất lượng như trước khi trữ đến trên 90%. Hiện tại, kỹ thuật trữ đông noãn là kỹ thuật phổ biến tại nhiều trung tâm IVF trên toàn thế giới.
Hình 1 Phụ nữ có xu hướng lập gia đình muộn hơn để tập trung phát triển bản thân, sự nghiệp (Nguồn)
Trữ noãn nên thực hiện trên đối tượng nào?
Trữ noãn được khuyến khích cho một số trường hợp như:
- Phụ nữ muốn chủ động trữ đông noãn nhằm phục vụ việc thụ tinh trong ống nghiệm để sinh con trong tương lai
- Phụ nữ có một số vấn đề về sức khỏe gây nguy cơ giảm hoặc mất khả năng hoạt động của hệ sinh sản trong tương lai (VD. bị các bệnh liên quan đến dự trữ buồng trứng như ung thư buồng trứng, hoặc các bệnh phải cắt bỏ buồng trứng, tử cung, hoặc các bệnh lý ung thư cần xạ trị hoặc hoá trị mà có thể ảnh hưởng đến noãn, ung thư vú …)
- Phụ nữ có các vấn đề giảm dự trữ buồng trứng cần chọc hút noãn nhiều lần để đạt được số lượng noãn cần thiết cho việc thụ tinh trong ống nghiệm
- Phụ nữ đơn thân chưa tìm được người hiến tinh trùng nhưng đang đối mặt với nguy cơ giảm dự trữ buồng trứng
Hình 2 Quy trình trữ đông noãn (Nguồn)
Noãn được đông lạnh bảo quản trong thời gian bao lâu?
Việc trữ noãn khiến đồng hồ sinh học của trứng dừng lại ở thời điểm chọc hút noãn. Khi muốn sử dụng noãn đông lạnh, noãn cần trải qua quá trình rã đông, thụ tinh với tinh trùng trong phòng thí nghiệm và cấy vào buồng tử cung của người sẽ mang thai. Tỉ lệ noãn sử dụng được sau khi ra đông là 83.9%. Theo nghiên cứu, những phụ nữ trữ noãn chủ động có cơ hội mang thai và sinh ra trẻ khỏe mạnh lên đến 1/3 trường hợp khi họ ở độ tuổi từ 39 trở lên. Hiện tại vẫn chưa có câu trả lời chính xác noãn có thể trữ đông trong bao lâu mà vẫn có thể sử dụng được sau rã đông, tuy nhiên, hiện tại nhiều trường hợp noãn sử dụng được sau khi trữ đông >10 năm đã được báo cáo.
Các bác sĩ khuyến cáo nên thực hiện kỹ thuật thụ tinh tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI) với một tinh trùng khỏe mạnh duy nhất. Cơ hội mang thai sau khi chuyển phôi bằng noãn được trữ lạnh là khoảng 40-60% tùy thuộc vào độ tuổi của người đó tại thời điểm noãn được đông lạnh. Tuổi càng cao thì khả năng sống và thụ tinh của noãn về sau càng thấp.
Đối với những phụ nữ trong độ tuổi 30, nếu chưa muốn có con vì lý do cá nhân hoặc những lý do khác, có thể cân nhắc thực hiện trữ noãn chủ động sớm để có các kết quả tốt nhất về sau, đặc biệt cân nhắc khi tỷ lệ thành công lên đến 69% nếu thực hiện trước 35 tuổi, tỷ lệ này giảm dần đến 40 tuổi và sau 40 thì tỷ lệ thành công cực kỳ thấp. Noãn có thể được trữ lạnh ở thời gian dài và không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sau khi rã. Tuy nhiên, chị em nên cân nhắc thời gian mang thai, không nên để quá lớn tuổi vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe khi mang thai.
Rủi ro hoặc biến chứng của trữ lạnh noãn là gì?
Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào cho thấy sự gia tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh đối với trẻ sinh ra từ trứng đông lạnh. Bên cạnh đó, khi thực hiện kỹ thuật này, người phụ nữ vẫn có thể gặp một số rủi ro như đau bụng, chướng bụng, buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy; nguy cơ quá kích buồng trứng, đặc biệt là bệnh nhân mang hội chứng buồng trứng đa nang.
Tóm lại,
Trữ đông noãn là giải pháp cho những phụ nữ trẻ muốn bảo tồn khả năng sinh sản của họ. Mặc dù chi phí cao và chưa xác định được dự định sử dụng noãn đông lạnh nhưng số lượng phụ nữ cân nhắc thực hiện kỹ thuật này ngày càng nhiều. Noãn có thể được trữ lạnh ở thời gian dài và không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sau khi rã, tuy nhiên chị em nên cân nhắc thời gian mang thai, vì mang thai khi quá lớn tuổi có thể ảnh hướng đến sức khỏe khi mang thai nhé!